Chiều 24/7, VnExpress có cuộc phỏng vấn ông Võ Kim Cự, Chủ toạ Liên kết thích hợp tác phố vn, nguyên Bí thơ tỉnh giấc ủy Hà Tĩnh - người trực tiếp liên quan cấp phép đầu tư 70 năm cho Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa.
- Theo luật pháp trước năm 2014, cấp tỉnh chỉ được cấp phép cho thuê đất trong 50 năm, nhưng Hà Tĩnh đã cho Formosa thuê 70 năm. Ông giải thích việc này như thế nào?
- Đây là một dự án lớn. Hồi đó chúng tôi đã khiến cho trang nghiêm, căn cứ vào các luật pháp pháp luật can dự cũng như quyết định của cấp có thẩm quyền. Cụ thể như quyết định Khu kinh tế Vũng Áng là vùng khác biệt gian nan, được hưởng ưu đãi về chính sách của Chính phủ. Nghị định 108 của Chính phủ cũng nêu rõ đối tượng, khuôn khổ, thời gian khuyến mãi, loại nào thì tạo động lực đầu cơ tối đa, loại nào thì hạn độ.
Các luật pháp qui định liên quan nêu thời gian cho thuê đất các dự án nói chung không quá 50 năm, nhưng với dự án có quy mô lớn, thời điểm thu hồi vốn chậm chạp và ở những vùng kinh tế phố hội khác lạ gian nan thì được phép kéo dài thời điểm không quá 70 năm.
 |
Ông Võ Kim Cự, nguyên bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh. Ảnh: Võ Hải.
|
- Vậy vì sao Thanh tra Chính phủ xác định Hà Tĩnh cấp phép chưa đúng thẩm quyền?
- Ở đây là một quá trình, trước tiên cấp có thẩm quyền ưng ý chủ trương đầu cơ, sau đó các bộ lĩnh vực cho ý kiến, rồi địa phương khiến cho quá trình theo qui định luật pháp, trong đó có bước hoàn thiện việc cấp giấy đạt yêu cầu đầu cơ. Sau khi Thanh tra Chính phủ nêu điều, cấp có thẩm quyền đã họp có sự nhập cuộc của các bộ lĩnh vực. Bộ Chiến lược và Đầu tư đã có quan niệm yêu cầu tiếp tục giữ nguyên qui định thời hạn là 70 năm và ý kiến này được cấp có thẩm quyền đồng ý.
Formosa có những vi phạm gì
Theo kết luận của tập đoàn công dụng, những vi phạm và sự cố trong công đoạn thi công, điều hành thí nghiệm tổ phù hợp nhà máy của Tổ chức kinh doanh Formosa Hà Tĩnh là xuất xứ gây ô nhiêm môi trường hồ nguy hiểm, làm cho hải sản chết bất thường tại 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế.
Đã có 53 hành vi vi phạm về hành chính của Formosa được nhận thấy ở các khâu thiết kế, điều hành, xây dựng, xây dừng…, trong đó nổi lên việc Formosa đã tự tiện thay đổi công nghiệp giải quyết cốc từ xử lý khô sang công nghiệp xử lý cốc ướt - là công nghệ phát tán hồ hết chất thải.
Trong khi, dư luận vồ cập đến đa dạng yếu tố khác như: Formosa được cấp phép đầu cơ 70 năm thay vì 50 năm; được lợi nhiều ưu đãi “trong mơ”; dùng công tích “chui” người Trung Quốc…
|
- Trong 3 công ty ước muốn đầu tư tham gia Hà Tĩnh, có cơ quan Tata, vì sao Formosa được lựa chọn?
- Phải nói đến bối cảnh lịch sử, hồi đó đang có chủ trương kêu gọi đầu tư trong lĩnh vực thép, điện, Hoa phượng đỏ biển. Lúc bấy giờ có 3 công ty lớn của nước ngoài muốn tham gia Hà Tĩnh, nhưng 2 công ty không khiến Cảng biển, có tập đoàn yêu cầu được cấp giấy phép khai thác mỏ sắt Thạch Khê, riêng Formosa cam kết sẽ khiến luyện thép, cảng đại dương, đầu tư nhà máy điện.
Với chúng tôi, đây là một cuộc cân não và đã quyết định giữ mỏ sắt để sau này cho con cháu khiến cho. Tức thị chấm điểm 3 chủ đầu tư nước ngoài thì Formosa được điểm cao nhất, đạt các chỉ tiêu để hưởng khuyến mãi, trong đó có một tiêu chí là dùng trên 5.000 công trạng. Chúng tôi cũng phải xin quan điểm Trung ương, chứ ko phải địa phương tự quyết.
- Hà Tĩnh kiếm được công trình của Formosa là để tạo ra, dĩ nhiên đến nay sự cố môi trường biển đã gây thiệt thòi lớn và còn rộng rãi hệ luỵ khác, đánh giá của ông?
- Đây là sự cố ngoài ý muốn. Tới nay Chính phủ và các tập đoàn chức năng đã kịp thời giải quyết. Khi Formosa chưa cam kết bồi thường thì Chính phủ đã ra văn bạn dạng hỗ trợ khẩn cấp cho cư dân 4 thức giấc, các bộ ngành đều vào cuộc. Điều hiện giờ là sớm bình ổn tình hình, giả dụ tư nhân, đơn vị nào có vi phạm thì xử lý nghiêm, song song không khiến ảnh hưởng đến môi trường đầu tư. Vấn đề cần thiết là rút ra bài học để chỉnh đốn trong thời điểm đến.
Bài học này không riêng địa phương nào hay nước nào. chậm triển khai là một chuỗi điều từ hoạch định chính sách, cách thức, cho đến đơn vị đầu cơ, quản lý đầu cơ của đông đảo các đơn vị quản lý, sao cho các mục tiêu chuẩn mực hơn. Không ưng ý phát hành bằng mọi giá, lấy yếu tố chủ thể là con người và môi trường sống của nhân loại làm cho trọng tâm.
- Với bài học này, trước đây chỉ đạo tỉnh Khánh Hoà từng thoái thác công trình thép tỷ đô của Posco, ông nghĩ sao?
- Đây là hai việc không giống nhau, chẳng thể so sánh. Ở đây là lưỡng lự án thép của Posco không đạt các mục tiêu, mặt khác khi xét thấy các vấn đề kiện không khả thi thì từ chối.
- Formosa không chỉ gây ra sự cố không gian hồ mà còn chôn chất thải đa dạng nơi trên lục địa. Hà Tĩnh tính toán gì với khâu giải quyết chất thải của Formosa?
- Formosa có một khu đất để xử lý chất thải nằm trong quy mô đất được cấp, buộc phải phải giải quyết trong đó để chịu trách nhiệm. Phiên bản thân tôi nghe chuyện này cũng không tán thành, đó là vi phạm, phải xử nghiêm.
Việc Formosa đổ thải ra ngoài có đa dạng lý do, có thể do người phụ trách xử lý chất thải của Formosa, nhưng cũng có thể do doanh nghiệp, tư nhân hoạt động trên địa bàn. Giả dụ không có người hài lòng chở chất thải, chứa chất thải thì khiến cho sao có vi phạm. Vì vậy cần khiến cho rõ để giải quyết nghiêm các bên can hệ.
- Trong khi yêu cầu Formosa khắc phục triệt để các tồn tại, hoàn thành kĩ nghệ, không để tái diễn vi phạm… cũng có ý kiến cho rằng hệ lụy do Formosa gây ra quá lớn phải xem xét lại, quan niệm của ông?
- Việc này tuỳ cơ quan công dụng, tôi không có thẩm quyền. Ý kiến của tôi, dù cách thức nào cũng phải chốt mục tiêu là đảm bảo môi trường cho cả trước mắt và dài lâu, không chỉ Vũng Áng, không chỉ Hà Tĩnh mặc cả vùng phụ cận.
Kĩ nghệ như thế nào là do Formosa, nhưng xong xuôi khoát phải là công nghệ tiên tiến, tiến bộ, nếu như không đáp ứng yêu cầu bảo vệ không gian thì kiên quyết đóng cửa nhà máy.
- Là lãnh đạo Hà Tĩnh trong quá trình Formosa đầu tư, đến nay ông thấy bổn phận gì của chính mình như thế nào?
- Với bối cảnh như tôi nói ở trên, căn cứ vào luật pháp qui định, về phần thực hiện các hồ sơ đầu cơ, cấp phép thì tôi đã làm cho nghiêm chỉnh, đầy đủ thứ tự một phương pháp ngặt nghèo, không có gì sai. Điều thắc mắc, trằn trọc là vì Formosa vi phạm, gây sự cố môi trưởng tác động đến đời sống bà con, trong đó có những người thân của chính mình. Dĩ nhiên, tôi thấy có phần bổn phận của mình, nói là đứng ngoài cuộc thì chẳng hề.
Tư nhân tôi đã kiến nghị với các đơn vị quản lý có thẩm quyền cũng như địa chỉ với các công ty để tìm những giải pháp cung cấp bà con sớm định hình cuộc sống. Theo tôi, đừng vì sự cố này mà dẫn đến giam giữ động lực phát triển, khiến tác động những khó khăn khác. Chính phủ đã chỉ huy quyết liệt, có việc đã xử lý, có việc đang tiếp tục kiểm tra để giải quyết theo một cách thức sáng tỏ, vô tư.
>> Xem thêm: Formosa đã đầu cơ kinh doanh tại Việt Nam như thế nào
Giấy đủ điều kiện đầu tư cho Formosa Hà Tĩnh được cấp như thế nào
- Ngày 16/1/2008, Phó Chủ toạ UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Kim Cự ký thay Chủ toạ tỉnh giấc công văn gửi Thủ tướng thông báo và đề nghị Thủ tướng, các bộ ngành liên quan chuẩn y Cơ quan Formosa lập công trình, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định cho thực hiện các dự án: Hoa phượng đỏ nước sâu Sơn Dương; nhà máy liên phù hợp luyện thép tại khu kinh tế Vũng Áng.
- Ngày 4/3/2008, Thủ tướng có quan niệm đồng ý chủ trương, giao UBND tỉnh Hà Tĩnh chủ trì, phối thích hợp với các bộ ngành nghề có can hệ lãnh đạo Ban điều hành khu kinh tế Vũng Áng hướng dẫn chủ đầu tư lập công trình đầu cơ và hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận đầu cơ, công ty đánh giá dự án theo Luật đầu cơ, trình Thủ tướng lưu ý, quyết định.
- Ngày 2/6/2008, UBND tỉnh giấc Hà Tĩnh tiếp tục có công văn xin chủ trương hai công trình trên. Ngày 6/6/2008, Thủ tướng có quan điểm: Về nguyên tắc đồng ý việc Cơ quan công nghiệp nặng Formosa - Đài Loan chấp hành công trình đầu tư khu liên hợp gang thép và Cảng Sơn Dương tại Vũng Áng. UBND tỉnh giấc Hà Tĩnh hấp thụ quan điểm các bộ, ngành nghề trung ương chỉ dẫn nhà đầu tư hoàn thiện các giấy má can dự, chỉ đạo Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng công ty giám định và cấp giấy chứng nhận đầu cơ cho công trình theo pháp luật hiện hành; rà soát, giám sát quá trình đầu tư, trực tiếp sản xuất kinh doanh của dự án…
- Ngày 12/6/2008, Ban điều hành khu kinh tế Hà Tĩnh cấp Giấy đủ điều kiện đầu cơ lần đầu cho Tổ chức kinh doanh TNHH Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh.
- Sáng 25/7, tư vấn thắc mắc tại sao thời kỳ cấp giấy đủ điều kiện đầu cơ lần đầu cho Formosa chỉ trong vài 04 tuần, rất với tốc độ cao với một dự án lớn, ông Võ Kim Cự nói: “Việc này phải làm cho đúng luật, đúng trình tự, không bỏ qua giai đoạn nào và không rút ngắn thời điểm. Nếu kéo dài quá thì cũng có vấn đề về canh tân hành chính. Nhanh chậm trễ thì cần thiết là chất lượng khiến việc của hội đồng thẩm định, có khi người ta ngày càng tăng thời gian làm cho việc, với nguyên lý làm việc tốt hơn thì vẫn đảm bảo yếu tố kiện”.
Với thắc mắc “mới đây hiện ra dư luận nêu trách nhiệm của ông và có quan điểm đề nghị ông thôi làm cho đại biểu Quốc hội, ông Võ Kim Cự tư vấn: “Tôi không nghĩ thế, cũng chưa ai nghe ai nói thế”.
|
Võ Văn Thành - Võ Hải
Tham khảo thêm: váy ngủ gợi cảm đẹp